Tái Cấp Vốn 0% - "Bùa Hộ Mệnh" Cho Ngân Hàng Khi Sáp Nhập?

NHNN tái cấp vốn 0% - Cơ hội bứt phá hay thách thức tiềm ẩn? Liệu thương vụ sáp nhập GPBank có giúp VPBank vươn tầm mạnh mẽ? Xem ngay!

Mar 08, 2025

Chào Anh Chị NĐT, Em là Chuyên viên Tư vấn Chứng khoán tại SSI - PGD Nguyễn Hữu Cảnh. Đây là Website ChungkhoanGBF

Bài viết dưới đây chỉ bài viết mang khuynh hướng cá nhân nếu có sai xót mong Anh Chị NĐT góp ý và Thông cảm bỏ qua ạ!!

Tái Cấp Vốn 0%: Công Cụ Hỗ Trợ Ngân Hàng Trong Tái Cấu Trúc Hệ Thống

Tái cấp vốn 0% là một chính sách quan trọng của Ngân hàng Nhà nước nhằm hỗ trợ các ngân hàng thương mại trong quá trình tái cấu trúc hoặc xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém. Khi một ngân hàng được tái cấp vốn với lãi suất 0%, họ sẽ có một khoản vay từ NHNN mà không phải trả lãi, thường đi kèm với các điều kiện về thời gian hoàn trả dài hạn (5-10 năm) và mục tiêu sử dụng vốn rõ ràng. Xem thêm tại đây

Chính sách này giúp các ngân hàng nhận sáp nhập có thêm nguồn lực tài chính, giảm áp lực thanh khoản, duy trì hoạt động kinh doanh ổn định và có thời gian xử lý các khoản nợ xấu. Tuy nhiên, nếu không quản trị tốt, việc mở rộng quy mô nhanh chóng cũng có thể kéo theo rủi ro nợ xấu gia tăng, ảnh hưởng đến an toàn tài chính về dài hạn.

Một trong những ví dụ điển hình cho việc áp dụng chính sách này là VPBank nhận sáp nhập GPBank vào đầu năm 2025 và đang được đồn thổi NHNN sẽ tái cấp vốn 20.000 tỷ đồng với lãi suất 0% trong 10 năm. Vậy tác động của khoản tái cấp vốn này đến hoạt động của VPBank ra sao? Cơ hội và thách thức nào đang chờ đợi ngân hàng này? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Bối Cảnh Thương Vụ Sáp Nhập

Trong nỗ lực tái cơ cấu hệ thống ngân hàng yếu kém, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã giao VPBank nhận sáp nhập GPBank - một trong ba ngân hàng đang bị kiểm soát đặc biệt, bên cạnh OceanBank và CB (Ngân hàng Xây dựng). Để hỗ trợ VPBank trong quá trình này, NHNN đã tái cấp vốn 20.000 tỷ đồng theo tin đồn với lãi suất 0% trong 10 năm. Đây là một trong những chính sách hỗ trợ mạnh mẽ từ cơ quan quản lý nhằm đảm bảo quá trình sáp nhập diễn ra thuận lợi, tránh xáo trộn hệ thống tài chính.

1. Cải Thiện Nguồn Vốn, Tăng Thanh Khoản

Tổng tài sản tăng: Với khoản tái cấp vốn này, tổng tài sản của VPBank sẽ tăng từ 923.847 tỷ đồng lên 943.847 tỷ đồng, tăng khoảng 2,17%.
Giảm áp lực huy động vốn: Trước đây, VPBank phải huy động vốn từ thị trường với lãi suất khoảng 5-6%/năm. Với khoản vay 20.000 tỷ đồng từ NHNN với lãi suất 0%, ngân hàng tiết kiệm được khoảng 1.000 - 1.200 tỷ đồng chi phí lãi vay mỗi năm.
Ổn định nguồn vốn huy động: Khoản tái cấp vốn này giúp VPBank giảm phụ thuộc vào việc huy động vốn từ khách hàng hoặc thị trường liên ngân hàng, từ đó ổn định nguồn vốn huy động và giảm rủi ro thanh khoản.

Ví dụ: Trước đây, VPBank cần huy động từ thị trường với lãi suất 4-6%/năm, nhưng hiện tại 20.000 tỷ đồng từ NHNN có lãi suất 0%, giúp tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng chi phí tài chính mỗi năm.

2. Tác Động Đến Lợi Nhuận Và Biên Lãi Ròng (NIM)

Giai đoạn ngắn hạn (2024 - 2025): NIM có thể tăng lên 6 - 6,2% nhờ giảm chi phí vốn từ khoản tái cấp vốn 0%, giúp VPBank tiết kiệm khoảng 800 tỷ đồng/năm và mở rộng cho vay với biên lợi nhuận cao.
Giai đoạn trung và dài hạn (2026 - 2028): NIM có nguy cơ giảm về 5,2 - 5,4% do tăng chi phí dự phòng từ nợ xấu GPBank, áp lực cạnh tranh và khả năng sử dụng vốn kém hiệu quả.

Lợi nhuận sau thuế tăng: Trong quý 4/2024, lợi nhuận sau thuế của VPBank đạt 4.617,42 tỷ đồng, tăng 136,62% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế cả năm 2024, lợi nhuận sau thuế đạt 15.778,8 tỷ đồng, tăng 58,2% so với năm 2023. Khoản tái cấp vốn 0% góp phần giảm chi phí vốn, từ đó tăng lợi nhuận

Ví dụ: Giả sử VPBank sử dụng 10.000 tỷ đồng từ nguồn vốn này để cho vay doanh nghiệp với lãi suất 10%, thì họ có thể thu về 1.000 tỷ đồng lợi nhuận lãi thuần mỗi năm.

3. Ảnh Hưởng Đến Hệ Số An Toàn Vốn (CAR)

Khi hợp nhất GPBank, VPBank phải ghi nhận tài sản xấu vào bảng cân đối kế toán, làm tăng tài sản có rủi ro (RWA) và có thể kéo giảm hệ số an toàn vốn.
Tuy nhiên, nếu NHNN cho phép VPBank không tính ngay tài sản của GPBank vào RWA, thì CAR của VPBank sẽ không bị ảnh hưởng đáng kể.

Ví dụ: Nếu GPBank có tổng tài sản 30.000 tỷ đồng, trong đó 50% là nợ xấu, VPBank sẽ cần trích lập dự phòng hàng nghìn tỷ đồng để xử lý.

4. Tác Động Đến ROA/ROE

ROA có thể giảm trong ngắn hạn do VPBank phải xử lý khoản nợ xấu từ GPBank.
ROE cũng có thể bị ảnh hưởng nếu VPBank phải trích lập dự phòng lớn.
Tuy nhiên, nếu quá trình tái cấu trúc diễn ra tốt, ROA/ROE sẽ tăng trưởng mạnh trong dài hạn.

Ví dụ: Trong năm đầu tiên, VPBank có thể cần trích lập dự phòng 2.000 - 3.000 tỷ đồng, làm giảm lợi nhuận ròng. Tuy nhiên, sau 3-5 năm, nếu quản lý tốt, VPBank có thể tăng lợi nhuận lên 3.000 - 5.000 tỷ đồng/năm từ việc phục hồi GPBank.

5. Rủi Ro Nợ Xấu Và Quản Trị Tín Dụng

Tỷ lệ nợ xấu giảm: Tính đến cuối quý 4/2024, tỷ lệ nợ xấu của VPBank là 4,2%, giảm so với 4,81% cuối quý 3/2024. Việc có thêm nguồn vốn giá rẻ giúp ngân hàng có khả năng xử lý nợ xấu hiệu quả hơn. GPBank có tỷ lệ nợ xấu cao, nên VPBank phải xử lý và tái cấu trúc danh mục cho vay.
Tỷ lệ bao phủ nợ xấu tăng: Tỷ lệ bao phủ nợ xấu đạt 56,17% trong quý 4/2024, tăng so với 50,7% cuối quý 3/2024, cho thấy ngân hàng đã tăng cường dự phòng rủi ro. Nếu quản trị tín dụng không tốt, tỷ lệ NPL của VPBank có thể tăng, ảnh hưởng đến sức khỏe tài chính của ngân hàng.
VPBank có thể bán nợ xấu cho VAMC để giảm áp lực, hoặc tìm cách thu hồi từ các tài sản thế chấp của GPBank.

Ví dụ: Nếu GPBank có nợ xấu 15.000 tỷ đồng, VPBank sẽ phải xử lý trong 3-5 năm, có thể thông qua VAMC hoặc thu hồi tài sản đảm bảo.

Kết Luận
Việc tái cấp vốn 0% giúp ngân hàng có thêm thanh khoản, có thể thúc đẩy tăng trưởng tín dụng và hỗ trợ nền kinh tế. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát tốt, nó có thể dẫn đến rủi ro nợ xấu, giảm NIM về dài hạn và ảnh hưởng đến an toàn vốn. Điều quan trọng là cách ngân hàng sử dụng nguồn vốn này và chính sách điều tiết của NHNN để đảm bảo sự cân bằng giữa tăng trưởng và ổn định hệ thống tài chính.
Việc NHNN tái cấp vốn 20.000 tỷ đồng cho VPBank là một cơ hội lớn nhưng cũng đi kèm với thách thức. Nếu quản trị rủi ro tốt, kiểm soát nợ xấu chặt chẽ, VPBank sẽ có lợi thế cạnh tranh rất lớn trong dài hạn. Nhà đầu tư cần theo dõi sát sao quá trình xử lý tài sản của GPBank để đánh giá chính xác triển vọng của VPBank trong những năm tới.

Dự Báo Triển Vọng

Ngắn hạn (6-12 tháng): VPBank sẽ chịu áp lực từ quá trình hợp nhất GPBank, tỷ lệ nợ xấu có thể tăng nhẹ.
Trung hạn (2-3 năm): Nếu xử lý tốt, VPBank có thể hưởng lợi lớn từ việc mở rộng quy mô và sử dụng hiệu quả vốn tái cấp từ NHNN.
Dài hạn (5 năm trở lên): VPBank có thể trở thành một trong những ngân hàng thương mại hàng đầu với tiềm lực tài chính mạnh mẽ.

MỘT SỐ ƯU ĐÃI TẠI SSI

Phí giao dịch hấp dẫn
Miễn lãi Margin 7 ngày
Lãi suất margin chỉ từ 7%
Gia tăng sức mua Margin

Thông tin liên hệ

SĐT liên hệ: 0901. 095. 330
ID SSI: 2603