"Đồng USD đang 'cười hay khóc'? Câu chuyện đằng sau mỗi đợt biến động"
Phân tích dễ hiểu về mô hình “Dollar Smile” và cách đồng USD ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu qua từng giai đoạn. 🚀 Xem ngay nhé!!
Chào Anh Chị NĐT, Em là Chuyên viên Tư vấn Chứng khoán tại SSI - PGD Nguyễn Hữu Cảnh. Đây là Website ChungkhoanGBF , Anh Chị muốn tham gia ROOM CỘNG ĐỒNG có thể Trả lời SỐ ĐIỆN THOẠI cá nhân tại mail này.
Bài viết dưới đây chỉ bài viết mang khuynh hướng cá nhân nếu có sai xót mong Anh Chị NĐT góp ý và Thông cảm bỏ qua ạ!!
Trong thế giới tài chính toàn cầu, đồng đô la Mỹ (USD) không chỉ là phương tiện thanh toán, mà còn là "trọng lực trung tâm" chi phối nhiều dòng chảy vốn, thương mại và chính sách tiền tệ quốc tế. Một trong những mô hình nổi bật giúp lý giải sự biến động phức tạp của đồng USD chính là "Dollar Smile" – nụ cười đô la. Mô hình này không chỉ giúp giải thích tại sao USD mạnh lên trong những thời điểm rất trái ngược, mà còn cho thấy sự đan xen giữa tăng trưởng kinh tế, khủng hoảng toàn cầu và chiến lược chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Bài viết sau đây sẽ cung cấp một phân tích dễ hiểu về "Dollar Smile", những tác động toàn cầu của đồng USD khi nó bắt đầu "cười", và dự báo tương lai vận động của mô hình này trong bối cảnh chính trị - kinh tế mới.
1. Hiểu đơn giản về “Dollar Smile”
"Dollar Smile" do chuyên gia Stephen Jen giới thiệu, là một mô hình mô tả ba trạng thái chính của USD nhờ vào việc nhận thấy rằng mối quan hệ giữa sức mạnh của đồng USD và hiệu suất kinh tế Mỹ không tuyến tính như các đồng tiền khác. Thay vào đó, USD có xu hướng mạnh lên ở hai thái cực: khi kinh tế Mỹ vượt trội hoặc khi thế giới rơi vào khủng hoảng. Điều này tạo ra một đường cong hình chữ U – giống như một khuôn mặt đang cười với hai đầu cao lên và phần giữa thấp xuống: xem thêm bài viết
Phía trái (USD tăng khi khủng hoảng toàn cầu): Khi có khủng hoảng kinh tế hoặc tài chính, các nhà đầu tư hoảng loạn rút tiền từ các nơi khác (như cổ phiếu, trái phiếu thị trường mới nổi) để chuyển vào đồng USD vì nó được xem là "nơi trú ẩn an toàn". Đồng USD mạnh lên không phải vì nước Mỹ giàu hơn, mà vì các nước khác đang gặp rủi ro.
Phần giữa (USD yếu khi kinh tế toàn cầu ổn định): Khi nền kinh tế toàn cầu phát triển ổn định, không còn lo sợ rủi ro, dòng tiền sẽ tìm kiếm lợi suất cao hơn ở các thị trường khác thay vì giữ USD. USD khi này trở nên kém hấp dẫn và yếu đi vì nhà đầu tư thích các tài sản rủi ro và sinh lời cao hơn (như cổ phiếu hoặc tiền tệ ở các nước đang phát triển).
Phía phải (USD tăng vì kinh tế Mỹ vượt trội): Khi Mỹ tăng trưởng mạnh mẽ hơn phần còn lại của thế giới, lãi suất Mỹ cao hơn các nước khác, nhà đầu tư sẽ ồ ạt đưa vốn về Mỹ để hưởng lợi suất tốt hơn. USD tăng giá nhờ kinh tế nội địa Mỹ mạnh thực sự, và đây là trạng thái “tích cực” của đồng USD.
Dù hai bên của "nụ cười" đều khiến USD mạnh lên, nhưng ý nghĩa rất khác nhau: bên trái là mạnh lên do sợ hãi, bên phải là mạnh lên nhờ kỳ vọng tăng trưởng.
2. Khi USD bắt đầu "cười", thế giới chịu áp lực
USD mạnh vô tình trở thành “vũ khí mềm” cho Mỹ, khi các nước khác phải phụ thuộc vào USD trong thương mại quốc tế, từ đó dễ bị ảnh hưởng bởi các quyết định chính sách của Mỹ.
- Gánh nặng nợ nước ngoài tăng cao: Nhiều quốc gia đang phát triển vay nợ bằng USD do đồng tiền của họ không đủ ổn định để thu hút nhà đầu tư quốc tế. Khi USD tăng giá, số tiền họ phải trả (cả gốc lẫn lãi) tính theo nội tệ cũng tăng lên, gây áp lực lớn lên ngân sách quốc gia. Ví dụ, kể từ năm 2020, giá trị đồng USD đã tăng khoảng 18%, dẫn đến chi phí trả nợ nước ngoài tăng tương ứng . Năm 2023, tổng chi phí trả nợ nước ngoài của các nền kinh tế đang phát triển đạt mức kỷ lục 1,4 nghìn tỷ USD, với các quốc gia nghèo nhất chịu ảnh hưởng nặng nề nhất .The Real Economy BlogUNDP
- Giá hàng hóa toàn cầu tăng vọt: Hầu hết các mặt hàng như dầu mỏ, lương thực và kim loại được định giá bằng USD. Khi USD mạnh lên, các quốc gia khác phải chi nhiều nội tệ hơn để mua cùng một lượng hàng hóa, dẫn đến giá cả tăng và lạm phát leo thang. Điều này đặc biệt ảnh hưởng đến các nước nhập khẩu nhiều hàng hóa, khiến chi phí sinh hoạt tăng và làm giảm sức mua của người dân .
- Ngân hàng trung ương buộc phải tăng lãi suất: Để ngăn chặn đồng nội tệ mất giá so với USD và kiểm soát lạm phát nhập khẩu, nhiều ngân hàng trung ương ở các nước đang phát triển buộc phải tăng lãi suất. Tuy nhiên, việc tăng lãi suất có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế nội địa, khiến doanh nghiệp khó vay vốn và người tiêu dùng hạn chế chi tiêu .
- Phụ thuộc vào USD và rủi ro chính sách từ Mỹ: Với vai trò là đồng tiền dự trữ toàn cầu, USD được sử dụng rộng rãi trong thương mại và tài chính quốc tế. Điều này khiến các quốc gia khác dễ bị ảnh hưởng bởi các quyết định chính sách của Mỹ, như việc tăng lãi suất hoặc áp dụng các biện pháp bảo hộ thương mại. Sự phụ thuộc này có thể làm giảm khả năng tự chủ về kinh tế của các nước đang phát triển .
- Tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu: Sự mạnh lên của USD có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế toàn cầu bằng cách làm giảm khả năng chi tiêu của các quốc gia khác, tăng chi phí vay nợ và làm giảm dòng vốn đầu tư vào các nền kinh tế đang phát triển. Điều này có thể dẫn đến suy giảm kinh tế, đặc biệt là ở những quốc gia phụ thuộc nhiều vào thương mại quốc tế và vốn đầu tư nước ngoài.
3. Vai trò của Fed: Người có thể vẽ nên “nụ cười” của USD
Khái niệm "Dollar Smile" mô tả mối quan hệ giữa sức mạnh của đồng USD và tình hình kinh tế toàn cầu. Đường cong này có hình dạng giống như một nụ cười, với ba giai đoạn chính:
Giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ:
Fed tăng lãi suất: Khi nền kinh tế Mỹ tăng trưởng tốt, Fed có xu hướng tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát.
USD mạnh lên: Lãi suất cao thu hút dòng vốn đầu tư vào Mỹ, làm tăng giá trị đồng USD.
Vị trí trên đường cong: Đây là phía bên phải của "nụ cười", nơi USD mạnh do kinh tế Mỹ hấp dẫn hơn.Xem thêm tại đây
Giai đoạn suy thoái hoặc khủng hoảng toàn cầu:
Fed giảm lãi suất: Để kích thích nền kinh tế trong thời kỳ suy thoái, Fed có thể giảm lãi suất.
USD yếu đi: Lãi suất thấp làm giảm sức hấp dẫn của USD, khiến đồng tiền này mất giá.
Vị trí trên đường cong: Đây là đáy của "nụ cười", nơi USD yếu do kinh tế Mỹ và toàn cầu gặp khó khăn.
Giai đoạn khủng hoảng tài chính hoặc địa chính trị:
USD tăng giá do vai trò trú ẩn an toàn: Trong thời kỳ bất ổn, nhà đầu tư tìm đến USD như một tài sản an toàn, làm tăng giá trị đồng tiền này.
Vị trí trên đường cong: Đây là phía bên trái của "nụ cười", nơi USD mạnh lên do nhu cầu trú ẩn tăng cao.
4. Donald Trump comeback và tương lai “nụ cười” sẽ ra sao
Nguy cơ từ sự can thiệp chính trị vào Fed: Tổng thống Trump đã nhiều lần chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell vì không hạ lãi suất nhanh chóng, thậm chí gọi ông là "kẻ thất bại lớn" và đe dọa sa thải ông. Mặc dù Trump sau đó tuyên bố không có ý định sa thải Powell, nhưng những phát ngôn này đã làm dấy lên lo ngại về khả năng can thiệp chính trị vào Fed. WSJ
Hành động như vậy có thể dẫn đến:
Mất niềm tin của thị trường: Nhà đầu tư có thể nghi ngờ về khả năng Fed đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu kinh tế thay vì áp lực chính trị.
Biến động tỷ giá USD: Sự không chắc chắn về chính sách tiền tệ có thể khiến USD mất giá, ngay cả khi kinh tế Mỹ không yếu.
Tăng chi phí vay mượn: Lãi suất trái phiếu chính phủ Mỹ có thể tăng do rủi ro chính sách, ảnh hưởng đến chi phí vay mượn của chính phủ và doanh nghiệp.
Tác động đến mô hình "Dollar Smile": Nếu Fed mất đi tính độc lập và trở thành công cụ chính trị, mô hình "Dollar Smile" có thể bị biến dạng:
USD yếu không phản ánh thực trạng kinh tế: Thay vì phản ánh sức mạnh kinh tế hoặc vai trò tài sản an toàn, USD có thể yếu đi do mất niềm tin vào chính sách tiền tệ.
Dòng vốn rút khỏi Mỹ: Nhà đầu tư có thể chuyển sang các tài sản khác như vàng hoặc tiền điện tử, làm giảm nhu cầu đối với USD.
Lạm phát tăng: USD yếu có thể làm tăng giá nhập khẩu, góp phần vào lạm phát trong nước.
Đây là lúc thị trường không còn phản ứng bình thường như trước, và "Dollar Smile" có thể biến thành một "nụ cười méo" (Dollar Grimace), khi đồng USD không còn mạnh vì kinh tế Mỹ tốt, mà vì các quyết định chính trị. xem thêm
MỘT SỐ ƯU ĐÃI TẠI SSI
Phí giao dịch hấp dẫn
Miễn lãi Margin 7 ngày
Lãi suất margin chỉ từ 9%
Gia tăng sức mua Margin
Thông tin liên hệ
SĐT liên hệ: 0901. 095. 330
ID SSI: 2603